Cumhuriyetimizin 100’ncü yılındayız. Hala sağlıklı Tarım, Hayvancılık ve Sanayi envanteri ile planlamamız yok. T.C. 10’ncu yılını kutlarken vardı..!

İktidardan ses gelmese de, iktidara talip olanlar müjde veriyor; "Tarım- Hayvancılık- Sanayi envanterini çıkartıp, planlama yapacağız..!" Geçmiş iktidarlar dahil kimse mahcup olmuyor..! Biz üzüldüğümüz ile kalıyoruz..!

Araştırmacı olarak devletin verilerine güvenerek kurumlardan alıntı yaparız. Başka bir kaynakta farklı bilgiler görünce, kafamız karışıyor ve ilgili bakanlığı arayıp soruyoruz. Aldığımız cevaplar hüzün verici..! Özellikle son dönemde TUİK verilerine duyulan güvensizlik sonrası, yoğurdu üfleyerek yiyoruz.

Sadede gelirsek.. Kaç tane OSB ve Sanayi Sitesi var diye araştırıyorum. Kitap çalışmam için gerekli. Okurlara mahcup olmamak için en doğru bilgiye ulaşmamız lazım. Bugün abonesi olduğum NASIL BİR EKONOMİ gazetesinde sayın Handan Sema CEYLAN’ın, OSBÜK YKB- Yönetim Kurulu Başkanı sayın Memiş KÜTÜKÇÜ ile söyleşisini okuyunca, yaşadıklarım aklıma geldi ve okurlarla paylaşmamın yararlı olacağını düşündüm. https://www.ekonomim.com/ekonomi/osblere-8-adimda-nefes-aldirdik-haberi-694279

TÜRKİYE’DE OSB DENİNCE NE ANLAŞILIYOR?

Konu sanayi ve sanayiciyle ilgili olunca, T.C. Sanayi Bakanlığı web sitesine girmek gerekiyor. Linkini verdiğim sayfada “BAKANLIK KREDİSİ İLE TAMAMLANAN OSB PROJELERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI” verilmiş. Toplam 220 adet OSB olduğu yazılı. https://www.sanayi.gov.tr/sanayi-bolgeleri/organize-sanayi-bolgeleri-hizmetleri/sf0303010610 Ancak çok iyi bildiğim bazı bilgilerin yanlış/ eksik olduğunu görünce bakanlığı aradım. (Örneğin Çorum’da üç OSB olması gerekir ama listede beş yazıyor.) Yetkili kişi; “Bakanlık kredisi dışında olanlar bizde yok. Ancak OSBÜK- Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu sitesinde hepsi var” dedi.

OSBÜK kamu kuruluşu değil. Web adresi org.tr uzantılı. Kamu kurumları gov.tr uzantılıdır. https://osbuk.org/view/sayilarlaosb/osbliste.php

Siteye girince il bazında KARMA- İHTİSAS- TDİOSB (Tarım ve Hayvancılığa Dayalı İhtisas OSB) tüm OSB’leri bulabiliyorsunuz. İl bazında veya başka arama seçenekleri de var. İşletmede (Faaliyette) olanlar, Planlama, Altyapı ve Kamulaştırma aşamasında olanlar diye ayrılmış. Toplantıda olsa da, bağlanan yetkili kişi nezaketen sorduğum sorularımı samimi olarak cevapladı;

1. Neden Sanayi Bakanlığı sizdeki bilgileri alıp sitesinde yayınlamıyor? Cevap: Susma hakkını kullandı!
2. OSB’leri teşvik için Yerel Yönetimler (Belediye - İl Özel İdare) kuruluş aşamasında katkıda bulunabilir. Meclis kararı ile yapılan bu katkılar kamu kaynağıdır. Elinizde hangi belediyelerin ne kadar katkıda bulunduğu bilgisi var mı? Cevap: Maalesef yok.
3. Bilgileriniz güncel mi? Cevap: Bilgi geldikçe ve aylık olarak sürekli güncelliyoruz.

Teşekkür edip başarılar diledim.

T.C. Tarım Bakanlığı izniyle kurulan TDİOSB sayıları da var sitede. Hemen Tarım Bakanlığı web sitesine girdim. https://www.tarimorman.gov.tr/TRGM/Menu/105/Tdiosb-Projeleri

TDİOSB PROJELERİ başlığında Türkiye haritası üzerinde toplam 50 TDİOSB olduğu yazılı. Dünyada eşi benzeri görülmeyen bu OSB’lerde faaliyet konuları ve sayıları şöyle sıralanmış; Su ürünleri (1), Besi (21), Sera (16), Çiçekçilik (1), Süs bitkileri (3), Süt ihtisas (6), Tıbbi aromatik bitkiler (1), Hayvansal ürünler (1).

Sanayi bakanlığı izni ile kurulan herhangi KARMA OSB’de sucuk- pastırma- sosis- peynir vb. üretim yapmak için yer isteseniz, eğer boş parsel varsa memnuniyetle kabul edilirsiniz. Ancak çiçekçilik- hayvan yetiştirme- süs bitkisi yetiştirmek için yer talep etseniz sanırım izin vermezler. Çünkü adı üzerinde Organize Sanayi Bölgesinde sanayici ve sanayi tesislerine izin verilir..! Belki başka bir yazıda bu konuyu tartışırız.

Referans olarak aldığım OSBÜK web sitesine girip, İşletmede (faaliyette) ve Planlama aşamasında kaç TDİOSB olduğunu araştırdım. Tahmin ettiğim gibi farklıydı. 29 adet planlama- altyapı- kamulaştırma aşamasında, faaliyette 8 olmak üzere, toplam 37 TDİOSB var. Demek ki Tarım bakanlığı projeksiyon olarak Türkiye genelinde kurmayı düşündükleri dahil toplam miktarı haritada göstermiş.! Neden başlık öyle değil?

Sanayi bakanlığı sitesindeki OSB sayısı gibi Tarım bakanlığı sitesindeki TDİOSB sayısı da gerçeği yansıtmıyordu.

Konu sanayi olunca, kooperatif olarak örgütlenmiş KSS- Küçük Sanayi Sitelerimizi araştırmadan olmazdı. Bilgi edinmek için, kooperatiflerin bağlı olduğu T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı sitesine girdim. Bilgi yok. Daha doğrusunu söylemek gerekirse, teşkilat şemasında, içinde Kooperatif geçen Daire Başkanlığı veya Genel Müdürlük yok. Bakanlık santralini arayıp, Sanayi bakanlığındaki konuyla ilgili kişilerden yardım istedim. Maalesef böyle bir çalışma ve/ veya rapor olmadığı bilgisi verildi!

Yazımızın başlığına dönersek. Türkiye’nin sanayi envanterini çıkartma hedefimiz varsa eğer, önce bu dağınık ve karmaşık yapıya son vermek gerekmez mi? Sanayicinin, sanayi kuruluşunun tanımını yeniden yapmak gerekiyorsa bile bu meseleyi çözmeden, bakanlıkların web sitelerindeki bilgilerin sağlıklı ve güvenilir olmasını sağlamadan bu hedefe ulaşmak zor. Yoksa bende bir tuhaflık var da meseleyi kavrayamıyor muyum?!

Neyse, yazımızı belki merak edersiniz diye şöyle toplu bir bilgiyle tamamlayalım. Toplam OSB sayımız;

(F) Faaliyette olanlar, (P) Kamulaştırma - Planlama- Altyapı aşamasında olanlar

Bilgiye ulaşmak için engelleri ortadan kaldırmak, liyakatli kadrolar kurmak, kamuda Şeffaflık ve Hesap verebilirliği temel ilke kabul ederek işleri/ iş yapış şekillerimizi doğru oluşturmamız gerekiyor. Karar alıcıları ve toplumu bilgilendirmek, çağdaş iletişim ve bilişim olanaklarını kullanarak çok da zor değil aslında. Ancak veriye ulaşmak için önce verileri doğru şekilde girmek gerekiyor. Sonrası biz araştırmacı ve yazarlara kalmış. Saygılarımla,