Ve samanın zamanı geldi!..

DOĞU ve Orta Anadolu başta olmak üzere ülkenin büyük bölümünde etkili olan kuraklık, samanı, 'Yükte hafif, pahada ağır' bir ürün haline getirdi.

Fiyatı neredeyse 3 kat artan saman, 'Sakla samanı, gelir zamanı' atasözünü de haklı çıkardı. Geçen yıl kilosu 15-20 kuruştan satılan saman, şu sıralar 50-55 kuruştan alıcı buluyor.

Muğla'nın Fethiye İlçesi'ndeki besiciler ülke genelinde yaşanan saman sıkıntısı nedeniyle zor günler geçiriyor. Yetiştiriciler sağmal ineklerini kesime göndermeye hazırlanırken, saman sıkıntısının gelecek yıldan itibaren et ve süt fiyatlarını arttıracağı ön görülüyor.

150 bin küçükbaş, 30 bin büyükbaş hayvanın bulunduğu Fethiye'de geçen yıla oranla üçe katlanan saman fiyatları, besicileri zora soktu. Kış aylarında yaşanan don olayları ve aşırı yağışlar, baharda da kuraklık nedeniyle buğday saplarının kısa ve cılız olması, saman sıkıntısını had safhaya çıkarırken, geçen yıl aynı dönemde yörede kilosu 18- 20 kuruş aralığında satılan samanın fiyatı, bu yıl 60 kuruşun üzerine çıktı. Bu fiyatlara rağmen Türkiye'nin hiçbir bölgesinde saman bulamayan besiciler sağmal ineklerini kesime göndermeye hazırlanıyor.

'SAĞMAL İNEKLER KESİME GÖNDERİLİYOR'

Saman fiyatlarında spekülatif hareketler olduğunu söyleyen Fethiye Süt Üreticileri Birliği Başkanı Turgut Tokmak ise hayvanların öncelikli ihtiyacı olan samandaki fiyat artışının hayvan yetiştiricilerini olumsuz etkilediğini anlattı. Süt üreticisinin saman bulamayınca sağmal ineklerini kesime gönderdiğini belirten Tokmak, acil önlem alınmasını istedi.

Samandaki arzın talebi karşılamaması nedeniyle fiyatların arttığına dikkati çeken Tokmak şunları söyledi:

"Türkiye genelindeki olumsuz hava koşulları nedeniyle buğday saplarının cansız oluşu saman sıkıntısını beraberinde getirdi. Fiyatlarda artış bekleniyordu. Ancak 3 katına çıkması, beklentilerin ötesinde oldu. Bu noktada Muğla'daki canlı hayvan yetiştiricileri ile toplantılar yapıp, gelinen noktayı devlet yetkililerine aktaracağız."

'25 ÜLKEDE SAMAN SIKINTISI VAR'

Fethiye Ziraat Odası Başkanı Osman Nuri Demir, dünya genelinde 25 ülkede kuraklığa bağlı olarak yem bitkisi hasadının beklenenden düşük olduğunu söyledi. Buğday ekiminin gelir getirmediği gerekçesiyle azaldığına dikkat çeken Demir, "Paralelinde saman üretimi de çok düştü. Daha önce Kütahya'dan, Uşak'tan Kayseri'den bizi arar ucuz fiyata ot, saman bulunduğunu söylerlerdi. Şimdi olay tersine döndü. Bizi arayıp, saman soruyorlar. Üretim oralarda da çok düşük" dedi.

'SAMAN BEYAZ ALTINA DÖNÜŞTÜ'

Besici Mehmet Türkmen, samanın kilo bazında yemden daha pahalı hale geldiğini dile getirdi. Samanın beyaz altına dönüştüğünü anlatan Türkmen, "Maliyetler zaten yüksekti. Şimdi daha da yükselmesi söz konusu. Bu noktada tek çaremiz hayvanları elimizden çıkarmak. Bu durum gelecek yıl itibariyle ete ve süte yansır. Şu an hiçbir yerde saman bulamıyoruz" diye konuştu.

Burdur Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Kamil Özcan, saman fiyatlarında adeta devalüasyon yaşandığını ve bu nedenle üreticilerin mağdur olduğunu söyledi. Geçen yıl Burdur'da kilosu 15-20 kuruş olan samanın balyasının bu yıl üretimin düşmesiyle 55 kuruşu gördüğüne değinen Özcan, "Yetiştiricimizin en ucuz kaba yem olarak tercih ettiği saman, ortalama bir süt sığırı için günlük tüketim miktarı 3 kilogram civarındadır. Kesif yem ve saman haricindeki kaba yem çeşitlerinin fiyatları zaten yüksek iken, saman fiyatlarının da aşırı yükselmesi üreticinin birim başına süt maliyetini yükseltmiştir" dedi.

Kamil Özcan, kırmızı et fiyatları aşırı yükseldiğinde devletin kırmızı et ithalatına izin vererek piyasaya müdahale ettiğini hatırlatarak, bugünlerde de yem fiyatlarına müdahale edilmesi gerektiğini savundu.

SAMAN OLMAZSA OLMAZ

Hayvan yetiştiricileri saman dışında alternatif besinler ararken veterinerler özellikle büyükbaş hayvanlar için samandan vazgeçmenin imkansız olduğunu belirtiyor.